Sprawdź, czy znasz jagodę kamczacką!

Jagoda kamczacka, haskap (Lonicera caerulea L. var. kamtschatica Sevast.) jest rośliną długowieczną. Na stanowiskach naturalnych żyje nawet 70 lat. W uprawie krzewy żyją i owocują od 25 do 35 lat. Wysadzone jednoroczne sadzonki zaczynają owocować w 2. roku po posadzeniu. Roślina owocuje co roku.

Charakterystyka jagody kamczackiej

Krzewy nie są bardzo wysokie, dorastają do ok. 2,2–2,5 m wysokości i do podobnej średnicy. Jagoda kamczacka z wiekiem wytwarza wiele rozgałęzionych pędów. Tworzy zwartą, kulistą koronę. Młode pędy krzewu mają barwę brązowoszarą, natomiast na starszych kora łuszczy się płatami, jest to zupełnie naturalny proces.

System korzeniowy jest stosunkowo płytki. Główna bryła korzeniowa znajduje się na głębokości 20-40 cm. Dlatego nie należy zbyt głęboko przekopywać ziemi pod krzewem, aby przy pracach pielęgnacyjnych nie uszkodzić systemu korzeniowego. Z powodu płytkiego korzenienia się ważne jest również nawadnianie roślin w okresach suszy. Szczególnie jest to istotne na lekkim i przepuszczalnym podłożu, gdzie woda szybko „ucieka” z gleby.

Pąki kwiatowe jagody kamczackiej tworzą się na zeszłorocznych pędach, rozwijają się w ciągu kilku dni po wiosennym ociepleniu. W polskich warunkach klimatycznych pojawiają się od końca III do początku IV. W zależności od pogody kwitnienie trwa 20–25 dni.

Kwiaty jagody kamczackiej są niepozorne, żółtawobiałe. Na pierwszy rzut oka prawie niewidoczne na krzewie, giną w młodych liściach. Nieuważny obserwator może ich nie zauważyć. Są kształtu lejkowatego (przypominają trąbkę), o długości ok. 2 cm. Co ciekawe zawsze rosną parami, po dwa na jednej, krótkiej szypułce.

Zapylenie krzyżowe Jagody Haskap – co to znaczy?

Istnieją dwa rodzaje zapylania: zapylenie krzyżowe i samozapylenie.

Jagoda kamczacka jest rośliną o kwiatach dwupłciowych i obcopylnych – i wymaga właśnie zapylenia krzyżowego. Aby doszło do takiego zapylenia, konieczne jest przeniesienie pyłku z pylnika jednego kwiatu na znamię innego kwiatu (najlepiej innej rośliny). Wiele kwiatów potrzebuje pomocy owadów, aby przenieść pyłek. Kwiaty jagody kamczackiej najczęściej zapylane są przez trzmiele, pszczoły samotnice oraz pszczoły miodne.

W 2019 roku na naszej plantacji naukowcy z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie prowadzili badania nad samopylnością jagody kamczackiej. W efekcie wysnuto wniosek, że jagoda kamczacka jest rośliną tylko w niewielkim stopniu samopylną. Co więcej, do obfitego owocowania potrzebuje zapylenia „obcym” pyłkiem.

W związku z tym, w celu uzyskania wysokiego plonu, zaleca się posadzić kilka różnych odmian obok siebie. W sytuacji, gdy posadzimy jedną odmianę tej rośliny (nawet jeśli jest to kilka krzewów), musimy liczyć się ze słabszym zapyleniem. Skutkuje to z mniejszą ilością owoców.

Zaleca się sadzenie minimum 2 odpowiednio dobranych odmian obok siebie, aby umożliwić zapylenie krzyżowe. Cztery dorosłe krzewy w dobrych warunkach ogrodowych mogą dać nawet 30 kg owoców rocznie.

Jak długo dojrzewają owoce jagody kamczackiej?

Jagoda kamczacka dojrzewa wcześnie, co najmniej 70 dni po zapyleniu. Jest jedną z pierwszych owoców z gruntu w naszych warunkach klimatycznych.

Owoce mają bardzo różne kształty – cecha zależna od odmiany. Jagody Haskap mogą być okrągłe, wrzecionowate, sercowate lub owalne, czasami są bardzo wydłużone. Mogą osiągnąć masę do 5 g i długość do 5 cm. Owoce są bardzo soczyste, a sok jest ciemny i barwiący. Ponadto są uwielbiane przez ptaki, dlatego wymagają ochrony przed nimi.

Ich delikatna skórka jest ciemnofioletowa do prawie czarnej, lecz pokryta jasną warstwą wosku, przez co wydają się niebieskawe. Ta warstwa naturalnego wosku stanowi dodatkową ochronę owocu przed uszkodzeniem lub szkodnikami.

Pamiętajcie, aby nie jeść jagody kamczackiej za wcześnie!

Niewiele osób wie, że owoce jagody kamczackiej wybarwiają się na 1–2 tygodnie przed osiągnięciem dojrzałości. Większość z nas widząc lekko fioletowy haskap myśli, że jest już gotowy do zjedzenia. Nic bardziej mylnego! Niedojrzałe owoce są kwaśne i niezbyt niesmaczne. W pełni dojrzałe stają się miększe i ciemnogranatowe. Gdy osiągną dojrzałość, są słodkie i soczyste – rośnie koncentracja cukru. Dlatego przed zbiorem koniecznie należy sprawdzać dojrzałość jagód.